بیهوشی با نام علمی Anesthesia از طریق اعمال داروهای بیهوشی برای احساس نکردن درد حین جراحی بینی بخصوص جراحی بینی باز صورت می‌گیرد.
بیهوشی انواع مختلفی داشته و باید دوز مورد نظر با توجه به شرایط بیمار توسط متخصص بیهوشی تعیین گردد.
در این مقاله قصد داریم درباره انواع روش‌های بیهوشی قبل از عمل، داروهای بیهوشی مناسب، عوارض کوتاه مدت و بلند مدت و راه‌های درمان این عوارض صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
بیهوشی قبل از عمل جراحی چیست و چگونه انجام می‌شود؟
در واقع بیهوشی پروسه ای حتمی قبل از جراحی بینی برای جلوگیری از احساس درد است.
در این مرحله بیمار بطور موقت سیگنال‌های احساس دردی که از عصب‌های بدن به سمت مغز هدایت می‌شود را دریافت نمی‌کند.
انواع بیهوشی در جراحی
- بیهوشی عمومی
رایج ترین حالت بیهوشی، بیهوشی عمومی یا به اصطلاح بیهوشی اتاق عمل است که بیشتر برای جراحی‌های سنگین با استفاده از داروهای بیهوشی قوی صورت می‌گیرد.
در این روش ابتدا روی دهان بیمار ماسک اکسیژن گذاشته، داروی بیهوشی را به صورت وریدی و یا از طریق سرم تزریق می‌کنند.
همه این کارها توسط متخصص بیهوشی با نهایت دقت صورت می‌گیرد. بیهوشی قبل از عمل بینی به صورت عمومی انجام می‌شود.
نتیجه بیهوشی عمومی این است که مغز بیمار بطور موقت به خواب رفته و در نهایت کند شدن عملکردهای بدن اتفاق می‌افتد.
استفاده از دستگاه‌های کمکی برای سنجش فاکتورهای حیاتی بدن مانند تنفس و ضربان قلب در بیهوشی عمومی الزامی است.
در مواردی استفاده از لوله تنفسی در گلوی بیمار به تنفس بهتر بیمار کمک می‌کند.
توجه داشته باشید در طی عمل، متخصص بیهوشی بطور مرتب میزان فشار خون، ریتم ضربان قلب، کیفیت تنفسی و سایر علائم حیاتی را بررسی و کنترل می‌کند.
- بیهوشی نخاعی
- بیهوشی موضعی
نوع دیگری بیهوشی که به آن بی حسی موضعی نیز گفته می‌شود.
در این حالت بخش کوچکی از بدن با استفاده از داروهای موضعی قوی بی حس شده و عموما در دندانپزشکی، جراحی آب مروارید و برای نمونه برداری(بیوپسی) استفاده می‌شود.
بیمار وقتی تحت بیهوشی موضعی قرار می‌گیرد کاملا هوشیار است اما درد را در ناحیه مورد نظر حس نمی‌کند.
- بیهوشی آنژوکت
- بیهوشی با ماده اتر
نوع دیگر بیهوشی، استفاده از ترکیب قوی اتیل اتر است.
تنها چند قطره کافی است تا بیمار کاملا بیهوش شود. برای این کار روی گاز استریل مقداری اتر ریخته و روی دهان بیمار قرار می‌دهند.
با استنشاق این ماده بیهوشی، بیمار بتدریج به خواب می‌رود.
پیشهاد می‌شود قبل از عمل انجام مشاوره را جدی بگیرید. مشاوره قبل از جراحی بینی در تهران شما را در این زمینه راهنمایی می‌کند.
آشنایی با داروهای بیهوشی
- پروپوفول
- اتومیدات
- کتامین
داروهای بیهوشی موضعی
- لیدوکائین
- میدوزولام
- ترکیبات افیونی
داروهای بیهوشی که به عنوان مسدود کننده‌های عصبی شناخته شده اند:
- سوکسینیل کولین
مراحل آماده سازی بیمار برای بیهوشی قبل از عمل
- معاینه بالینی بیمار توسط متخصص بیهوشی
- رادیوگرافی
- نوار قلب
- اکو قلب
- سونوگرافی برای اطلاع از عدم بارداری بانوان
- اندازه گیری فشار خون بیمار
- آزمایشات خونی که شامل سنجش CR، CBC، BT، CT،PTT، FBS، NA، K، UA/UC در سطح خون بیمار می‌باشد.
تاثیر داروی بیهوشی بر قاعدگی یکی از سوالات پر تکرار بانوان در این زمینه است. برای جواب این سوال اینجا کلیک نمایید
انواع مواد بی هوشی
- آمپول بیهوشی
- اسپری بیهوشی
اتیل اتر ماده بیهوشی قوی است که در علم پزشکی کاربرد فراوانی دارد.
این ماده به صورت قطره ای روی گاز استریل ریخته شده و جلوی دهان و بینی بیمار می‌گیرند تا با استنشاق این ماده بیهوشی بیمار به خواب برود.
- پودر بیهوشی
کتامین نوعی ماده بیهوشی پودر مانند است که برای بیهوشی به صورت کامل استفاده می‌شود.
- قرص‌های خواب آور قوی
این قرص‌ها به حدی قوی است که همانند داروهای بیهوشی عمل می‌کند. قرص آلپرازولام و زولپیدم نمونه‌های رایج داروهای خواب‌آور قوی هستند.
- شربت خواب آور قوی
در این شربت‌های خواب آور که مکانیزمشان مانند داروهای بیهوشی می‌باشد نوع خاصی از گیاهان دارویی وجود دارد.
- قرص بیهوشی
یکی از داروهای بیهوشی که استفاده زیادی دارد نوعی قرص است که با خوردن یک عدد از این قرص‌ها بیمار کاملا بیهوش می‌شود.
نکات مهمی که باید قبل از بیهوشی بدانید
- تهیه لیست مراقبت‌های بهداشتی توسط متخصص که شامل داروهای مصرف شده توسط بیمار، مکمل‌های گیاهی، اطلاع از مشکلات و بیماری‌های زمینه ای فرد است. این کار سبب می‌شود از تداخلات دارویی، خونریزی و عوارض جدی جلوگیری به عمل آید.
- پرهیز از خوردن و آشامیدن ۸ ساعت قبل از عمل، مگر با دستور پزشک
- اجتناب از سیگار کشیدن یک روز قبل از عمل برای بهبود عملکرد قلب و ریه
- قطع مصرف مکمل‌های گیاهی حداقل دو هفته قبل از عمل برای جلوگیری از رقیق شدن خون
- خودداری از مصرف برخی داروها مانند داروهای اختلال نعوظ و ویاگرا ۲۴ ساعت قبل از عمل
- انجام کامل آزمایشات و تست‌های بیهوشی تجویز شده توسط پزشک قبل از عمل
برای انجام عمل بینی طبیعی در تهران بدون عوارض و توسط بهترین جراح بینی در تهران به این صفحه مراجعه نمایید
تغذیه و مصرف داروها قبل از بیهوشی: بایدها و نبایدها
به دلیل مغایرت داروهای بیهوشی با برخی داروها، توصیه می‌شود در صورت مصرف داروهای خاص مانند داروهای ضد تشنج، کنترل کننده قند و فشار خون حتما پیش از بیهوشی به جراح اطلاع دهید.
همچنین بهتر است حداقل یک هفته قبل از عمل، از مصرف داروهایی مانند داروهایی که سبب رقیق شدن خون می‌شود مانند وافارین و آسپرین، داروهای ضد افسردگی، ویتامین ای، ضد التهاب غیر استروئیدی و قرص‌های ضد بارداری اجتناب کنید.
در صورت مصرف داروهای گیاهی و مکمل‌ها نیز جراح را از مصرف آن‌ها مطلع سازید.
لازم به ذکر است باید شب قبل شام سبک میل کرده، آب کافی بنوشید و حدود ۸ ساعت قبل از عمل باید کاملا ناشتا باشید.
چگونه بدن خود را برای بیهوشی آماده کنیم؟
- شب قبل از عمل زود بخوابید
- با مدیتیشن و یوگا استرس را از خود دور کنید
- نوشیدن آب و مایعات فروان در روز قبل از عمل
- درباره نحوه بیهوشی و مدت زمان بهوش آمدن از پزشک سوال کنید
- از انجام آرایش و لاک زدن خودداری کنید
- رژیم غذایی مناسب داشته باشید
- ۸ ساعت قبل از انجام بیهوشی چیزی نخورید
- در صورت مصرف دخانیات و مشروبات الکلی دو هفته قبل از عمل آن‌ها را ترک کنید
- روز قبل از عمل پیاده روی کنید
- در صورت داشتن اضافه وزن برای کاهش وزن اقدام کنید
بیهوشی و دوران بهبودی: چه انتظاراتی باید داشته باشید؟
- حتی المقدور استراحت مطلق داشته باشد
- حداقل یک نفر مراقب بیمار باشد
- از کارهایی نظیر رانندگی کردن، مصرف مشروبات الکلی و دخانیات تا ۲۴ ساعت پرهیز کند
- بیمارانی که با استفاده از بی حسی نخاعی عمل شده اند باید به مدت ۱۲ تا ۲۴ ساعت از حرکت کردن خودداری کرده تا دچار عوارضی مانند کمردرد یا سردرد نشوند
- داروها را سر وقت و طبق دستور پزشک استفاده نماید
آیا بیهوشی برای همه بیماران بی‌خطر است؟
بطور کلی بیهوشی برای افراد زیر پر ریسک بوده و توصیه نمی‌شود:
- بیماران قلبی یا افرادی که تجربه جراحی قلب دارند
- افراد سیگاری
- افرادی که سابقه فشار خون بالا دارند
- افراد با فشار مغز بالا
- بیماران مبتلا به میاستینی گراویس
- افراد با وزن بالا و چاقی مفرط
- بیماران صرعی
- افراد دارای مشکلات حاد تنفسی
- کسانی که سکته را تجربه کرده اند
- افراد دارای حساسیت به مواد بیهوشی(هیپرترمی بدخیم)
- بیماران دیابتی
- بیماران کلیوی
- افراد دارای آسم و مشکلات شدید تنفسی
خطرات و عوارض احتمالی بیهوشی عمومی
سایر عوارض بیهوشی:
- سوزن سوزن شدن و احساس درد در بی حسی موضعی
- حالت تهوع و یا استفراغ
- احساس لرز و ضعف شدید
- خستگی مفرط
- مشکل در دفع ادرار
- درد عضلانی
- سردرد و سرگیجه
- خارش پوست
- کمردرد در بیهوشی نخاعی
- متورم شدن و درد در محل تزریق
- گلودرد یا خشک شدن گلو به دلیل استفاده از لوله‌های تنفسی
- فراموشی کوتاه مدت
- هذیان گفتن بیمار بعد از بهوش آمدن
بیهوشی قبل از عمل بینی باید توسط متخصصین بیهوشی صورت گیرد، چرا که استفاده از دوز اشتباه ممکن است سبب عوارض جدی و یا حتی مرگ بیمار شود.
بیهوشی می‌تواند به صورت موضعی، نخاعی، آنژوکت و یا با استفاده از اتر با توجه به شرایط جسمی، سن و نوع عمل انجام شود.
همچنین برای بیهوش کردن بیمار می‌توان از آمپول، قرص، پودر، شربت و یا اسپری استفاده کرد.
پرسش‌های متداول درباره بیهوشی قبل از عمل جراحی
رگ بیهوشی کجاست؟
حل مشکلات فوبیا بعد از بیهوشی
چگونه هر چه سریعتر از عوارض بیهوشی راحت شویم؟
مدت زمان باقی ماندن مواد بیهوشی داخل بدن با توجه به دوز مصرفی، نوع بیهوشی و شرایط بیمار بین یک ساعت تا ۲۴ ساعت است.
روش‌های زیر سبب خارج شدن سریعتر داروی بیهوشی از بدن بیمار می‌شود:
- استراحت زیاد
- مصرف آب و مایعات فراوان
- خوردن مواد غذایی مقوی
- استفاده از داروهای خاص با تجویز پزشک
- دریافت سرم برای دفع مواد بیهوشی از طریق ادرار
- استفراغ کردن
- پرهیز از انجام فعالیت‌های سنگین
چرا ممکن است بیهوشی باعث مرگ شود؟
جمع بندی
شماره تماس جهت تعیین وقت مشاوره و معاینه تخصصی:
سوالات متداول
اثر داروهای بیهوشی بر مغز چیست؟
تزریق داروهای بیهوشی ممکن است سبب عوارضی مانند سردرد، سرگیجه و هذیان گفتن شود.
تفاوت خواب مصنوعی با بیهوشی چیست؟
بیهوشی به منظور عدم درد کشیدن بیمار در حین عمل جراحی صورت گرفته ولی خواب مصنوعی برای جلوگیری از آسیب دیدن کمتر مغز بیهوش شده انجام می‌شود.
چه مدت طول می‌کشد تا اثرات بیهوشی از بین برود؟
بین ۱ الی ۲۴ ساعت
